گزارش مرکز پژوهشها نشان میدهد
افزایش ظرفیت خالی صنایع
برآورد ظرفیتهای تولیدی صنایع با چه معیارهای صورت میگیرد؟ ارزیابیها نشان میدهد ارزش افزوده را میتوان یکی شاخصهای کاربردی برای برآورد ظرفیتهای تولیدی صنایع و نسبت سرمایهگذاری در این بخش دانست، معیاری که بهنوعی نشانگر وضعیت و چشمانداز سرمایهگذاری در صنایع و وضعیت ظرقیف موجود در این بخش است.
ازیابی گزارش مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد در صورتی که صنایع به مرز ظرفیتهای تولیدی خود برسند، برای گسترش این ظرفیت اقدام به سرمایهگذاریهای بیشتری میکنند و این روند در صورت عدم سرمایهگذاری برعکس خواهد بود. این نسبت از سال ١٣٨٦ به میزان معناداری کاهش داشته که این امر بیانگر آن است که در صنایع کشور بخش کمتری از ارزش افزوده تولیدی سرمایهگذاری میشود با این شرایط میتوان گفت صنعت کشور در یک دوره نسبتا طولانی در وضعیت رکودی قرار دارد.
همچنین بررسی شاخص نسبت ارزش افزوده (به قیمتهای ثابت) به اشتغال که درحقیقت بیانگر بهرهوری نیرویکار است نیز نشان میدهد صنایع در دهه ١٣٩٠ در وضعیت رکودی و فعالیت پایینتر از ظرفیت نسبت به متوسط بلندمدت خود قرار دارند. در نهایت بررسی شاخص ارزش افزوده به ارزش محصولات تولیدی که نشانگر توان خلق ارزش افزوده در صنایع است نیز نشان میدهد بخش صنعت در دهه ١٣٩٠ وارد فاز رکودی شده است.
از سوی دیگر رویکرد مدلسازی نشان میدهد که افت نرخ بهره برداری از ظرفیت صنایع از سال ١٣٨٨ به بعد شروع شده و سال ١٣٩٤ مطابق با کمترین میزان بهره برداری از ظرفیتهاست. پس از آن شاهد بهبودی اندک در میزان بهره برداری از ظرفیت صنایع هستیم اما، مجدداً از سال ١٣٩٧ با تشدید تحریمهای اقتصادی صنایع بهسمت کاهش بهرهبرداری از ظرفیت خود حرکت میکنند.
رشد اقتصادی از طریق افزایش سرمایهگذاری
با توجه به این گزارش میتوان گفت کارآمدی رشد اقتصادی یکی از الزمات اثرگذار در رشد اقتصاد بخش صنعت محسوب میشود و با این شرایط این نکته نمایان میشود که یکی از عوامل موفقیت در رشد اقتصادی توجه به کارآمدی واحدههای صنعتی است، عاملی که رشد اقتصادی ایران هم به آن گره خورده است.
رشد اقتصادی از طریق افزایش سرمایهگذاری بهصورت ایجاد واحدهای جدید یا توسعه واحدهای موجود محقق میشود، با اینحال، یکی از راهکارهای تحریک رشد اقتصادی، تلاش برای بهرهبرداری بیشتر از ظرفیتهای موجود صنایع و درنتیجه افزایش بهرهوری است. با این شرایط تا زمانی که ظرفیتهای موجود به درستی بهرهبرداری نشوند، ایجاد ظرفیتهای تولید جدید معنا پیدا نمیکند. از این رو، سنجش وضعیت ظرفیتهای تولیدی در صنایع کارخانهای ایران و میزان ظرفیت بهرهبرداری نشده آنها ضروری است.
فعالان اقتصادی معتقدند نرخ بهرهبرداری از
صفحه 3
را بخوانید